Η Ακμή αποτελεί μια από τις συχνές δερματολογικές παθήσεις. Πρόκειται για μια χρόνια πάθηση του τριχικού θυλάκου και του σμηγματογόνου αδένα που προκαλεί απόφραξη του θυλάκου και δημιουργία φλεγμονής. Προσβάλει με την ίδια συχνότητα άντρες και γυναίκες. Είναι πολύ συχνή πάθηση της εφηβείας με το 85% των εφήβων μεταξύ 16-18 ετών να έχουν την εμπειρία μιας μορφής ακμής. Τα τελευταία χρόνια, απαντάται όλο και πιο συχνά η ακμή των ενηλίκων, σε μεγαλύτερες ηλικίες όπως αυτή των 30+.
Ο μηχανισμός δημιουργίας της ακμής δεν έχει διαλευκανθεί πλήρως αν και δείχνει να είναι πολυπαραγοντικός. Το οικογενειακό ιστορικό ακμής, οι ορμονικές ανισορροπίες ,το P.acnes, ένα βακτήριο που ενέχεται στην ακμή, η δημιουργία φλεγμονής καθώς η απόφραξη του θυλάκου της τρίχας παίζουν, ξεχωριστά ή σε συνδυασμούς, ρόλο στην αιτιοπαθογένεια της ακμής.
Έναρξη ή έξαρση της ακμής μπορεί να προκληθεί:
- από τον σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών κα άλλες ορμονικές διαταραχές
- από λήψη διαφόρων φαρμάκων (πχ κορτιζόνη, αγχολυτικά)
- στρες και άλλους ψυχολογικούς λόγους
- χρήση μη κατάλληλων καλλυντικών
- περιβαλλοντικούς παράγοντες
- κατάχρηση τροφών πλούσιων σε λιπαρά
Χαρακτηριστικές βλάβες της ακμής είναι:
- οι ανοιχτοί φαγέσωρες (μαύρα στίγματα στο πρόσωπο) ,
- οι κλειστοί φαγέσωρες ( σπυράκια στο χρώμα του δέρματος)
- φλύκταινες (σπυράκια με πύον)
- καθώς και επώδυνα οζίδια -κύστεις.
Η ακμή μπορεί να χαρακτηριστεί σαν ήπια, μέτρια ή σοβαρή ανάλογα με τον αριθμό και την φύση των βλαβών. Έτσι ανάλογα προσαρμόζεται απο τον δερματολόγο και η θεραπεία η οποία είναι μοναδική για τον κάθε ασθενή. Η τοπική αγωγή προσαρμόζεται ανάλογα με την βαρύτητα της ακμής, τον τύπο δέρματος του ασθενούς, την ηλικία του αλλά και τις όποιες θεραπείες είχε λάβει στο παρελθόν.
Η συστηματική αγωγή περιλαμβάνει τις αντιβιώσεις και την ισοτρετινοΐνη η οποία είναι η μοναδική αγωγή που αντιμετωπίζει όλα τα πιθανά αίτια της ακμής που αναφέρθηκαν παραπάνω. Η θεραπεία της ακμής με ισοτρετινοΐνη έχει κατασυκοφαντηθεί, έως και δαιμονοποιηθεί θα λέγαμε στο παρελθόν, ακόμα και από επαγγελματίες του χώρου υγείας χωρίς να υπάρχει κανένας κίνδυνος για τον ασθενή που τα λαμβάνει κάτω από την επίβλεψη δερματολόγου. Η σωστή ενημέρωση για την όποια θεραπεία από τον δερματολόγο είναι η αρχή για την κατάλληλη αγωγή που χρειάζεται ο κάθε ασθενής.
Η ακμή παρότι δεν είναι απειλητική για την ζωή του ασθενούς έχει μεγάλη επίδραση στην ψυχολογία, αλλά και την αυτοεκτίμηση, ειδικά αυτή των νεαρών-εφήβων ασθενών. Έτσι δεν θα πρέπει να υποεκτιμάται από κανέναν η ανάγκη για αντιμετώπιση της πάθησης και βελτίωσης της εικόνας του προσώπου του νεαρού ατόμου.